27 Ağustos 2009 Perşembe

Mil Programlarındaki Hassas Noktalar

Kredi Kartları ilk çıktığından bu yana çeşitli ödül programları uygulanagelmiştir. Bizde de önce katalog sistemiyle mixer, fritöz vb. dağıtmışlardı yıllarca hatırlarsınız.

Yanlış hatırlamıyorsam Bonus Card'ın ilk çıkışıyla ödül sistemi artık yerini karşılığpı nakit olan puan sistemine bıraktı. Artık yaptığınız alışveriş kadar puan kazanıyorsunuzz ve karşılığında kazandığınız puanların para değeri kadar alışverişi bedava yapabiliyorsunuz.

Ancak bankalar bu sistemi öyle karmaşık hale getirdi ki işin içinden çıkmak için ileri matematik bilmek gerekiyor. Aslında bu sistemler ilk çıktığında yaklaşık alışverişin %1 'ne denk gelecek bir puan verilirdi. Eğer anlaşmalı işyeri değilse bu oran %0,5 (binde 5) ' düşerdi. En son kendi bankamın ekstresini incelediğimde %1 gibi rakamların çok nadir uygulandığını çoğunlukla %025 (binde 2,5) değerinde puan verildiğini tesbit ettim ve ekstre ortalaması %0,5 (binde 5 ) civarında gerçekleşmişti. Yani 3.000 TL'lik bir harcama karşılığında 15 TL gibi muhteşem (!) bir bonusum olmuştu. Genel harcama ortalamamın 1500 TL civarında olduğu düşünüldüğünde bu rakam daha dramatik 7,5 TL'ye düşer ki yılda 90 TL gibi bir fayda sağlar kart ücreti olarak 55 TL 'den az bir para vermediğimize göre (gerçi kavga döğüş bazı bankalardan sildiriyoruz) bu işten aslında sadece bankalar karlı çıkıyor.

Mil Programları da eskiden daha marjinal uçakla seyahat edebilen kitle için dizayn edilmişti. Ancak uçakla seyahat eden kitlenin artışı ve THY'nin kendi mil programına kredi kartı şirketi (Shop and Miles) dahil etmesiyle ödül mil programları canlandı. İlk ihale sonrası bu piyasaya girmek isteyen diğer bankaların teklifleriyle Shop and Miles programı çok cazip bir ürün haline geldi. En son 2008'de yapılan ihalede 3 yıl daha uzatmak için Garanti Bankası'nın THY'ye 170 milyon EUR ödediği konuşuluyor.

Ancak ödenen yüksek fiyatların bu kartı kullananlara yansımaması düşünülemezdi ve öyle de oldu. Bu kart ilk çıktığında her 1 TL'lik harcama için yanlış hatırlamıyorsam 2 mil kazanılıyordu bu yıllar içinde önce 1,5 ve şimdi 1 mile düştü.

Basit hesaplamayla İstanbul-Londra (gidiş dönüş) bileti için gerekli 20.000 Mil için 20.000 TL'lik harcama yapmanız gerekiyor. İş harcamayı yapmakla kalmıyor THY ödül biletleri her uçakta belli sayıda veriyor yani her istediğiniz anda uçamıyorsunuz. Bildiğiniz gibi tüm hava yolları uçuşlarda koltuklara farklı fiyatlar uyguluyor koltuklar doldukça ve uçuşa yaklaştıkça fiyatlar artıyor. Ödül bilet de aslında o uçuşun en ucuz koltuğu ve ilk tükenen o biletler oluyor. Ödül bilete yer varsa o uçuşta en ucuz koltukda var olarak kabul edilebilir.

Yine aynı örnekten hareketle bugün 27/08'de Londra 'ya ödül bilet almak istediğimde en erken 28/09'da bulabildim. Aynı gün yani 28/09 THY ile aynı uçağa para verip bilet alsam 199 TL bilet + 188 TL vergi = 387 TL ödeyecektim.
Ödül bilet kullandığınızda bu miller sadece bilet bedelini karşılıyor vergi tutarını ekstra ödüyorsunuz.

20.000 mil = 200 TL'lik bilet (20.000 TL'lik yani harcamanızın %1'i) + 188 TL vergi ödediğimiz için bunu da mile uyarlarsak bir Londra bileti = 38.700 Mil'e eşdeğerdir diyebiliriz.

Garanti en son ihaleyi de alınca rakip bankalar birer birer kendi mil programını uygulamay koydu. Wings-Akbank, Adios-Yapı Kredi, Maximiles-İş Bankası bunlardan bir kaçı.

Bu kartların ortak özelliği istenilen hava yolundan bilet alınabiliyor. Harcama karşılığı aldığınız puana mil deniyor. Bu milerler bu kredi kartının danışmanlık hattından ya da internet sitesinden ödül bilet alabiliyorsunuz.

Bir örnek üzerinden karşılaştırma yapacak olursak. Maximiles programı ile her haramanın %1'ikadar mil kazanabiliyorum. Yani 100 TL = 1 Mil, harcarken de 100 mil = 100 TL'lik bile ancak yurt dış uçak biletleri alırken miller 1,5 ile çarpılıyor. Yani 100 mil = 150 TL'lik bilet.

Yukarıdaki örnekten hareket edecek olursak aynı bileti Maximiles'dan 25.800 TL'lik aharcama karşılığı kazanacağım 258 Mil * 1,5 = 388 Mil/TL ile alabilirdim.

Bu örnekten hareketle son söz olarak söyleyeceğim şey şudur. Eğer seyahat amaçlı Mil biriktiriyorsanı mutlaka alternatifleri değerlendirin.

6 Ağustos 2009 Perşembe

Borsada 30 Milisaniyelik Avantaj


Zamanın kıymetini anlatan şu zincir maili mutlaka görmüşsünüzdür.


"Bir yılın değerini" tek ders yüzünden sınıfta kalmış bir öğrenciye sorun.

"Bir ayın değerini" bebeği erken doğmuş bir anneye..

"Bir haftayı" bir haftalık dergi editörüne..

"Bir dakikayı" otobüsü kaçıran yaşlı amcaya..

"Bir saniyeyi" trafik kazasında hayatta kalmış insana..

"Saniyenin binde birini" olimpiyatlarda yüz metre finalinde gümüş madalya kazanmış bir sporcuya sorun..


Saniyenin binde birini bilmem ama saniyenin 30'da biri zamanda nasıl milyon dolarlar kazanılıyo öğrenince ağzım açık kaldı.


NewYork Times'da 24/07/2009'da yayınlanan haberi özetleyerek sizlerle paylaşmak istiyorum.


BU Goldman Sachs gibi yatırım bankalarının / hedge fonlarının nasıl olağanüstü kar ettiklerini çalışanlarına olağanüstü primler ödediklerini merak ediyorsanız işte cevaplardan biri:


High Frequency Trading - Yani yüksek hızlı senet alım satımı. New York Borsası gibi bazı borsalar seans başlamadan önce Hızlı Yatırımcı tabir edilen kişilere sisteme girilen ilk emirleri herkesten 30 milisaniye önce görme hakkı tanıyor. Süper hızlı bilgisayar özel hazırlanmış algoritmaları ile bu ilk emirlere göre karşı emirler girip hisse başı bir kaç sentlik karlarla işlem yapıyorlar. Birkaç sentlik karlar milyonlarca hisse senedi göz önüne alındığında korkunç rakamlar ediyor tabiki.


İşin nasıl yürüdüğüyle ilgili aşağıdaki tabloya bakabilirsiniz.